一种酶改制甜菊糖苷的制备用酶及其应用
阅读说明:本技术 一种酶改制甜菊糖苷的制备用酶及其应用 (Enzyme for preparing enzyme-modified stevioside and application thereof ) 是由 杨峰 李山河 张振雷 李艳萍 赵蕾 于 2019-11-12 设计创作,主要内容包括:本发明公开一种酶改制甜菊糖苷的制备用酶及其应用,所述酶来源自果糖苷酶GT29或α-半乳糖苷酶BRT21,果糖苷酶GT29的核苷酸DNA序列如SEQ No.1所示,氨基酸PRT序列如SEQ No 2所示;α-半乳糖苷酶BRT21的核苷酸DNA序列如SEQ No.3所示,氨基酸PRT序列如SEQ No 4所示。利用酶法催化具有后苦味的甜菊苷,生成味道更正的果糖-甜菊苷和半乳糖-甜菊苷,适合工业化生产,为甜菊糖苷的应用和产业链发展具有重要意义。(The invention discloses an enzyme for preparing enzyme-modified stevioside and application thereof, wherein the enzyme is derived from fructosidase GT29 or alpha-galactosidase BRT21, the nucleotide DNA sequence of the fructosidase GT29 is shown as SEQ No.1, and the amino acid PRT sequence is shown as SEQ No. 2; the nucleotide DNA sequence of alpha-galactosidase BRT21 is shown in SEQ No.3, and the amino acid PRT sequence is shown in SEQ No. 4. The enzyme method is used for catalyzing stevioside with the aftertaste to generate fructose-stevioside and galactose-stevioside with more corrected taste, is suitable for industrial production, and has important significance for the application of stevioside and the development of industrial chains.)
技术领域
本发明涉及甜菊糖,具体是一种酶改制甜菊糖苷的制备用酶,以及应用该酶对甜菊糖苷进行改制的方法。
背景技术
甜菊糖苷是从植物甜叶菊提取出来的,是一种甜度很高的天然甜味剂,广泛应用于食品甜味剂。然而,天然甜菊糖的结构苷,无甜味且具有苦涩味,其中甜菊苷(图1)是甜菊糖苷中含量最高的成分之一,后苦味明显,破坏了甜菊糖的口感,也限制了其更为广泛的工业应用。因此,改善甜菊糖的甜味特征具有重要意义。
现有技术,大多是采用化学提纯的方法,除去具有苦味的成分,提高口感,生成味道更正的甜菊糖苷A,但该方法能耗高。或是利用环糊精葡萄糖转移酶在甜菊糖苷分子上随机加一分子或多分子葡萄糖,产物多且复杂,稳定性不高,安全性和口感均不能得到稳定的保障,难以规模化、工业化生产。
发明内容
本发明的目的是针对现有技术的不足,而提供一种酶改制甜菊糖苷的制备用酶,应用该酶对甜菊糖苷进行改制,工艺简单、能耗低、产率高且绿色环保,适合工业化生产。
实现本发明目的的技术方案是:
一种酶改制甜菊糖苷的制备用酶,所述酶来源自果糖苷酶GT29或α-半乳糖苷酶BRT21,果糖苷酶GT29的核苷酸DNA序列如SEQ No.1所示,氨基酸PRT序列如SEQ No 2所示;α-半乳糖苷酶BRT21的核苷酸DNA序列如SEQ No.3所示,氨基酸PRT序列如SEQ No 4所示。
上述酶改制甜菊糖苷的制备用酶的制备方法是:将GT29或BRT21酶基因构建至大肠杆菌或酵母表达系统,将上述工程菌用发酵罐培养,离心收集菌体,所得菌体加入破菌液,均质机破菌,镍柱纯化,冻干分别制得果糖苷酶GT29酶粉和α-半乳糖苷酶BRT21酶粉。
应用制得的果糖苷酶GT29酶粉对甜菊糖苷进行改质的方法是:
称取甜菊苷,加入果糖苷酶GT29酶粉,蔗糖,蒸馏水,搅拌,控制温度25~50℃,用HCl/NaOH调节pH值在7.0~7.5之间,反应8~12h;高效液相色谱检测反应,当转化率达到94%~96%升温至100℃加热30min终止反应;过滤去除蛋白,得滤液,重结晶制得产品。
应用制得的α-半乳糖苷酶BRT21酶粉对甜菊糖苷进行改质的方法是:称取甜菊苷,加入α-半乳糖苷酶BRT21酶粉,半乳糖,蒸馏水,搅拌,控制温度25~50℃,用HCl/NaOH调节pH值在7.0~7.5之间,反应8~12h;高效液相色谱检测反应,当转化率达到93%~95%升温至100℃加热30min终止反应;过滤去除蛋白,得滤液,重结晶制得产品。
本发明的有益效果:
(1)利用酶催化将具有后苦味的甜菊苷分子上加一分子的果糖/半乳糖转化为半乳糖-甜菊苷/果糖-甜菊苷,转化率高达96%,为甜菊糖苷的应用和产业链发展具有重要意义;
(2) 制备所得产品无苦味,口感正,甜度是蔗糖的250~300倍;
(3)本发明方法中采用催化反应温度25~50℃、pH值7.0~7.5,反应温和,操作简单,酶法生产属于绿色合成,适用于工业化应用。
附图说明
图1为甜菊苷的分子结构图。
具体实施方式
下面结合实施例对本发明内容作进一步的说明,但不是对本发明的限定。
实施例:
酶改制甜菊糖苷的制备用酶,所述酶来源自果糖苷酶GT29或α-半乳糖苷酶BRT21,果糖苷酶GT29的核苷酸DNA序列如SEQ No.1所示,氨基酸PRT序列如SEQ No. 2所示;α-半乳糖苷酶BRT21的核苷酸DNA序列如SEQ No.3所示,氨基酸PRT序列如SEQ No. 4所示。
所述的DNA序列均是人工序列,根据氨基酸的序列做了密码子优化,非天然的DNA序列。
所述酶的制备方法是:将GT29或BRT21酶基因构建至大肠杆菌或酵母表达系统,将上述工程菌用发酵罐培养,离心收集菌体,所得菌体加入破菌液,均质机破菌,镍柱纯化,冻干分别制得果糖苷酶GT29酶粉和α-半乳糖苷酶BRT21酶粉。
应用制得的果糖苷酶GT29酶粉对甜菊糖苷进行改质的方法是:称取10g甜菊苷,加入0.1g果糖苷酶GT29酶粉,蔗糖1g,蒸馏水100mL,搅拌,控制温度35℃;用1M HCl/NaOH调节pH值在7.0~7.5之间,反应8~12h;高效液相色谱检测反应,当转化率达到94%~96%升温至100℃加热30min终止反应;过滤去除蛋白,得滤液,重结晶2次制得产品,检测甜度,为蔗糖的300倍。
应用制得的α-半乳糖苷酶BRT21酶粉对甜菊糖苷进行改质的方法是:称取10g甜菊苷,加入0.1g半乳糖苷酶BRT21酶粉,半乳糖1.2g,蒸馏水100mL,搅拌,控制温度35℃;用1MHCl/NaOH调节pH值在7.0~7.5之间,反应8~12h;高效液相色谱检测反应,当转化率达到93%~95%升温至100℃加热30min终止反应;过滤去除蛋白,得滤液,重结晶2次制得产品,检测甜度,为蔗糖的275倍。
通过实施例可以看出,采用本发明酶粉对甜菊糖苷进行催化,是在甜菊苷上加一分子的果糖或半乳糖,经高效液相、质谱和核磁验证为单一产物,产品稳定性高,口感稳定,适合工业化生产。
序列表
<110> 广西师范大学
<120> 一种酶改制甜菊糖苷的制备用酶及其应用
<141> 2019-11-12
<160> 4
<170> SIPOSequenceListing 1.0
<210> 1
<211> 1440
<212> DNA
<213> 果糖苷酶(GT29)
<400> 1
atgatcatct tcaacgaggg caagtacaag agcctgtacg ccgccgagca gggcgagctg 60
gagaagatcg cccagatcgt ggcccaggac caggacttca ggcccgtgta ccacctggcc 120
ccccccaccg gcctgctgaa cgaccccaac ggcctgatct tcgacggcga gaactaccac 180
ctgttctacc agtggtaccc cttcgacgcc ctgcacggca tgaagcactg gcagcacttc 240
atcacccagg acttccagca cttcaggcag gccgacctgc tgatcccctg cgagacctac 300
gagagccacg gctgctacag cggcggcgcc gtgctgatcg acgacaacat cgccgtgttc 360
tacaccggca acaccaggag gcccagcgac aaccagaggg tgccctacca gaacctggcc 420
atcttcagca aggacggcaa gctgctgagc aagaggcccc tgatcgagca ggccccccag 480
ggctacaccg agcacgtgag ggaccccaag cccttcctga ccaaggacgg caagatcagg 540
ttcatctgcg gcgcccagag ggaggacctg agcggcaccg ccctgatctt cgagatggac 600
gacctggccg acacccccag gctgctgggc gagctggccc tgcccgcctt cgacaaccag 660
ggcgtgttca tgtgggagtg ccccgacctg agccagatgg gcgacaagag cctgttcatc 720
tggagccccc agggcaaggc cagggagagg gagcagtacc agaacaacta ccacgccgtg 780
tacgccctgg gcaacctgac cgacaggcag ttccacgccg agcagatcgc cgagctggac 840
cagggcttcg acttctacgc cccccagacc ttcagcggca cccagaccat gctgctgggc 900
tgggtgggcc tgcccgacct gacctacccc accgactgct acaagtggca cagcatgctg 960
agcatgccca ggcagctgag gctgcagaac ggcaagatct accagcagcc catcgagaac 1020
atctacaaga acctgaccgc cctgcagagc atcaccgtgg agaaggaggc cgtgatcgcc 1080
gacctggaca gggcctacct gaagttcgac gccaacgccc agcccttcag cctgaagttc 1140
ttcaacaacg cccagaacca gcacctgacc ctgagctacg acggcaagct gctgtacctg 1200
gacaggagcc agaccgagca gaccgacagc atgcaggccc tgggcgagaa gaggtactgc 1260
gagatcaaga acctgcacca ggtggagatc ttcttcgaca ggagcgtggc cgagatcttc 1320
ctgaacaacg gcgagaaggc catgaccagc aggttcttca tctgcgccag ggagaaccag 1380
ctgtgcaccg acaagcccct gaccctgcag gtgggctacc ccaaggccat cagctacaag 1440
<210> 2
<211> 480
<212> PRT
<213> 副鸡禽杆菌(Avibacterium paragallinarum)
<400> 2
Met Ile Ile Phe Asn Glu Gly Lys Tyr Lys Ser Leu Tyr Ala Ala Glu
1 5 10 15
Gln Gly Glu Leu Glu Lys Ile Ala Gln Ile Val Ala Gln Asp Gln Asp
20 25 30
Phe Arg Pro Val Tyr His Leu Ala Pro Pro Thr Gly Leu Leu Asn Asp
35 40 45
Pro Asn Gly Leu Ile Phe Asp Gly Glu Asn Tyr His Leu Phe Tyr Gln
50 55 60
Trp Tyr Pro Phe Asp Ala Leu His Gly Met Lys His Trp Gln His Phe
65 70 75 80
Ile Thr Gln Asp Phe Gln His Phe Arg Gln Ala Asp Leu Leu Ile Pro
85 90 95
Cys Glu Thr Tyr Glu Ser His Gly Cys Tyr Ser Gly Gly Ala Val Leu
100 105 110
Ile Asp Asp Asn Ile Ala Val Phe Tyr Thr Gly Asn Thr Arg Arg Pro
115 120 125
Ser Asp Asn Gln Arg Val Pro Tyr Gln Asn Leu Ala Ile Phe Ser Lys
130 135 140
Asp Gly Lys Leu Leu Ser Lys Arg Pro Leu Ile Glu Gln Ala Pro Gln
145 150 155 160
Gly Tyr Thr Glu His Val Arg Asp Pro Lys Pro Phe Leu Thr Lys Asp
165 170 175
Gly Lys Ile Arg Phe Ile Cys Gly Ala Gln Arg Glu Asp Leu Ser Gly
180 185 190
Thr Ala Leu Ile Phe Glu Met Asp Asp Leu Ala Asp Thr Pro Arg Leu
195 200 205
Leu Gly Glu Leu Ala Leu Pro Ala Phe Asp Asn Gln Gly Val Phe Met
210 215 220
Trp Glu Cys Pro Asp Leu Ser Gln Met Gly Asp Lys Ser Leu Phe Ile
225 230 235 240
Trp Ser Pro Gln Gly Lys Ala Arg Glu Arg Glu Gln Tyr Gln Asn Asn
245 250 255
Tyr His Ala Val Tyr Ala Leu Gly Asn Leu Thr Asp Arg Gln Phe His
260 265 270
Ala Glu Gln Ile Ala Glu Leu Asp Gln Gly Phe Asp Phe Tyr Ala Pro
275 280 285
Gln Thr Phe Ser Gly Thr Gln Thr Met Leu Leu Gly Trp Val Gly Leu
290 295 300
Pro Asp Leu Thr Tyr Pro Thr Asp Cys Tyr Lys Trp His Ser Met Leu
305 310 315 320
Ser Met Pro Arg Gln Leu Arg Leu Gln Asn Gly Lys Ile Tyr Gln Gln
325 330 335
Pro Ile Glu Asn Ile Tyr Lys Asn Leu Thr Ala Leu Gln Ser Ile Thr
340 345 350
Val Glu Lys Glu Ala Val Ile Ala Asp Leu Asp Arg Ala Tyr Leu Lys
355 360 365
Phe Asp Ala Asn Ala Gln Pro Phe Ser Leu Lys Phe Phe Asn Asn Ala
370 375 380
Gln Asn Gln His Leu Thr Leu Ser Tyr Asp Gly Lys Leu Leu Tyr Leu
385 390 395 400
Asp Arg Ser Gln Thr Glu Gln Thr Asp Ser Met Gln Ala Leu Gly Glu
405 410 415
Lys Arg Tyr Cys Glu Ile Lys Asn Leu His Gln Val Glu Ile Phe Phe
420 425 430
Asp Arg Ser Val Ala Glu Ile Phe Leu Asn Asn Gly Glu Lys Ala Met
435 440 445
Thr Ser Arg Phe Phe Ile Cys Ala Arg Glu Asn Gln Leu Cys Thr Asp
450 455 460
Lys Pro Leu Thr Leu Gln Val Gly Tyr Pro Lys Ala Ile Ser Tyr Lys
465 470 475 480
<210> 3
<211> 1200
<212> DNA
<213> α-半乳糖苷酶(BRT21)
<400> 3
atgaagttct tcaagcccgc cctgctgacc gtgtgcctga gcctgagcct gatggtgggc 60
gccaacgccg ccgagccctt caccatcgcc cccctgaaga acgtgcccgc cgacttcatc 120
aagggcgccg acatcagcac cctggccgag gtggagaggc agggcggcaa gttcttcaac 180
gagcagaacg tgcagcagga cgccatggcc atcctgaagg ccaacggcgt gaactacgtg 240
aggctgaggc tgtgggtgga ccccaaggac agcgacggcc agagctacgg cggcggcagc 300
aacgacctgg ccaccaccct ggccctggcc aagagggcca aggcccaggg cctgaaggtg 360
ctgctggact tccactacag cgacttctgg accgaccccg gcaagcagtt caagcccaag 420
gcctggcaga agatgaacta cgaccagctg aaggtggcca tccacgacta caccagggac 480
accatcgcca ccttcaagaa ggagggcgtg ctgcccgaca tggtgcagat cggcaacgag 540
agcaacggcg gcctgctgtg gcccgagggc aagagctggg gcgagggcgg cggcgagttc 600
gacaggctgg ccggcctgct gaacgccgcc atcggcggcc tgagggagaa cctgagcagc 660
cccagcgacg tgaagatcat gctgcacctg gccgagggca ccaagaacga caccttccac 720
tggtggttcg acgagatcac caagaggaac gtgcccttcg acatcatcgg cctgagcatg 780
tacacctact gggacggccc catcagcgcc ctgcagacca acatggacga catcagccag 840
aggtaccaga aggacgtgat cgtggtggag gccgcctacg gctacaccct ggagaactgc 900
gacaacgccg agaacagctt caccgccaag gaggagaagg acggcggcta ccccggcacc 960
gtgcagggcc aggccaactt catccacgac ctgatgcaga gcgtgatcaa cgtgcccgac 1020
ggcaggggca agggcatctt ctactgggag cccacctgga tcagcgtgcc cggcaacacc 1080
tgggccaccc ccgccggcat gaagtacatc aacgacaact ggaaggaggg caacgccagg 1140
gagaaccagg ccctgttcga ctgccagggc aaggtgctgc ccagcatgaa ggtgttcaac 1200
<210> 4
<211> 400
<212> PRT
<213> 耶尔森菌(Yersinia )
<400> 4
Met Lys Phe Phe Lys Pro Ala Leu Leu Thr Val Cys Leu Ser Leu Ser
1 5 10 15
Leu Met Val Gly Ala Asn Ala Ala Glu Pro Phe Thr Ile Ala Pro Leu
20 25 30
Lys Asn Val Pro Ala Asp Phe Ile Lys Gly Ala Asp Ile Ser Thr Leu
35 40 45
Ala Glu Val Glu Arg Gln Gly Gly Lys Phe Phe Asn Glu Gln Asn Val
50 55 60
Gln Gln Asp Ala Met Ala Ile Leu Lys Ala Asn Gly Val Asn Tyr Val
65 70 75 80
Arg Leu Arg Leu Trp Val Asp Pro Lys Asp Ser Asp Gly Gln Ser Tyr
85 90 95
Gly Gly Gly Ser Asn Asp Leu Ala Thr Thr Leu Ala Leu Ala Lys Arg
100 105 110
Ala Lys Ala Gln Gly Leu Lys Val Leu Leu Asp Phe His Tyr Ser Asp
115 120 125
Phe Trp Thr Asp Pro Gly Lys Gln Phe Lys Pro Lys Ala Trp Gln Lys
130 135 140
Met Asn Tyr Asp Gln Leu Lys Val Ala Ile His Asp Tyr Thr Arg Asp
145 150 155 160
Thr Ile Ala Thr Phe Lys Lys Glu Gly Val Leu Pro Asp Met Val Gln
165 170 175
Ile Gly Asn Glu Ser Asn Gly Gly Leu Leu Trp Pro Glu Gly Lys Ser
180 185 190
Trp Gly Glu Gly Gly Gly Glu Phe Asp Arg Leu Ala Gly Leu Leu Asn
195 200 205
Ala Ala Ile Gly Gly Leu Arg Glu Asn Leu Ser Ser Pro Ser Asp Val
210 215 220
Lys Ile Met Leu His Leu Ala Glu Gly Thr Lys Asn Asp Thr Phe His
225 230 235 240
Trp Trp Phe Asp Glu Ile Thr Lys Arg Asn Val Pro Phe Asp Ile Ile
245 250 255
Gly Leu Ser Met Tyr Thr Tyr Trp Asp Gly Pro Ile Ser Ala Leu Gln
260 265 270
Thr Asn Met Asp Asp Ile Ser Gln Arg Tyr Gln Lys Asp Val Ile Val
275 280 285
Val Glu Ala Ala Tyr Gly Tyr Thr Leu Glu Asn Cys Asp Asn Ala Glu
290 295 300
Asn Ser Phe Thr Ala Lys Glu Glu Lys Asp Gly Gly Tyr Pro Gly Thr
305 310 315 320
Val Gln Gly Gln Ala Asn Phe Ile His Asp Leu Met Gln Ser Val Ile
325 330 335
Asn Val Pro Asp Gly Arg Gly Lys Gly Ile Phe Tyr Trp Glu Pro Thr
340 345 350
Trp Ile Ser Val Pro Gly Asn Thr Trp Ala Thr Pro Ala Gly Met Lys
355 360 365
Tyr Ile Asn Asp Asn Trp Lys Glu Gly Asn Ala Arg Glu Asn Gln Ala
370 375 380
Leu Phe Asp Cys Gln Gly Lys Val Leu Pro Ser Met Lys Val Phe Asn
385 390 395 400